22.5.2021
Mun čuovvum jieččân puhelimáin suomâkielâ kielâlävdikode seminaar já vuod iberdim pyerebeht Suomâ aalmuglâškielâi huolâid. Siämmást mun keččim iiđeedspejâlân: vuoptah lijjii siähánâm iijâ maŋa, mut mun smiettim, mon immâš tiet mun jiem lam jieš ornim sämmilii kielâsiärvusist siämmáámuđusii seminaar. Mun huolâstuvvim nuuvt čuuvtij, et čärvejim puhelimân puástusaajeest. Tot njivádij. Mun irâttim josijduttiđ tom. Puhelin ij lam siämmáá mielâ: tot olvoškuođij. Ko mun jiem tállân iberdâm, mast lâi saahâ, te puhelin sooitij jiešmeidlist etikuávdážân. Puoh puáluh telehvoonist lijjii paldpaldâluvâi. Puhelimest jienâ koijâdij, mii eeđijd must lâi. Mun lijjim hiämáskâm já västidim, et must ij lam mihheen eeđijd. Mut sarnum-uv mun tuođâ? Tiäđust-uv must lâi eeti! Muu kielâsthân lii eeti! Aalmuglâškielâin-uv lii aainâs-uv pajanâm voorâtiäddu, mon kalga čuávvuđ. Nuuvt čielgâ merkkâ tast, et kielâi eeti lii suolgâi siisâ kiemârdeijee kyevdi.
Iiđeedjurduuh juátkojii já sirdâšuvvii siärván. Anarâškielâst servi kárttá kyeddiđ ovdâsvástádâs sárnumkielâst, čaallum kielâst já meiddei kielâ vuáđututkâmist, mii lii ohtsâškoddeest šeštum meddâl. Tieđâlii já lussâdub säärjist vuod tot vänitutkâmuš, mii lii vala siäilum já mast pyeremustáá palhâšuvvoo, ij lah aalmuglâškielân ige ucceeblovokielân almostittum. Jieš lam oppeet suddodâm tast, et lam sárnum muččâdávt kielâstân, mut almostittám eŋgâlâskielân. Ij-uv aalgâaalmugaašijn liijká kolgâččii prinsiplávt sárnuđ ääši miäldásii kielân?
Ucceeblovokielâ čaallum media parga lummoruđâigijn, veik tast kolgâččij šoddâđ čuuvtij eenâb uáinojeijee pargo, já toos kolgâččij leđe olmânáál pargoäigi, aainâs-uv okkoloostâ verd. Já kyevdi vuod čuovvit muu: mut ko čaallum kielâ ärbi lii nuuvt nuorâ, čälleeh-uv láá nuuvt uccáá…
Jis ij motomin aalgât, te ij juuvsâgin maiden. Sämikielâlâš eres almostittemtoimâ kištottâl jo-uv oppâmateriaalalmostitmijgijn teikâ talle lussâdub säärjist váldukulttuur almostittemtoimáin. Teikâ talle tot ij kištottâl ollágin, tastko mihheen ij lah ige kihheen västid masten. Já ko lohheeh-uv láá nuuvt uccáá…
Mun iberdâm ain čieŋâlubbooht eđe tast, et kielâvuávám kalga tuođâi-uv algâttiđ. Vaarâ tom lii pyeri algâttiđ šiev kielâseminaar orniimist.
Eromâš šiev já šluvgee cuvnâm jyehi tááhust muu puhelimest. Mun jiem tuommii jieččân puhelin. Tot lii vuovâs tiŋgâ. Mut kale ääšist uážžu ettâđ já kalga-uv talle larmâdiđ. Já puáhtá koijâdiđ, mii eeđijd kielâst lii – almolávt já meiddei ovtâskâs ulmuu tääsist.